Wat is het sociaal-emotionele niveau?
Bij het analyseren van de emotionele ontwikkeling wordt beschreven hoe men emoties steeds meer bewust ervaart en hier grip op krijgt. De emotionele ontwikkeling hangt sterk samen met de sociale ontwikkeling. Emoties spelen een belangrijke rol bij contacten tussen mensen (bijvoorbeeld de omgang met leeftijdsgenoten of met volwassenen) en de aanpassing van mensen aan hun fysieke en sociale omgeving.
Een emotie kenmerkt zich door fysiologische responsen, subjectieve gevoelens, cognities gerelateerd aan deze gevoelens en het verlangen om actie te ondernemen. De emotionele ontwikkeling is erg bepalend voor wat iemand emotioneel aan kan. Bij gedragsproblematiek komt het vaak voor dat de sociaal-emotionele ontwikkeling niet in de pas loopt met de cognitieve ontwikkeling. De voornaamste emotionele probleemgebieden zijn: de toegankelijkheid van emoties, het moduleren van duur en intensiteit, het veranderen van emotie en de integratie van gemengde emoties, onderkenning van en conformering aan culturele voorschriften rond de uiting van emoties, de verbale regulatie van emotionele processen en problemen met de hantering van reflexieve emoties.
Net als bij het cognitieve niveau houdt overschatting of onderschatting van het emotionele niveau in dat de cliënt niet conform zijn niveau wordt benaderd. Dit kan resulteren in overbelasting, overvraging, overprikkeling, onbegrip, irritatie en onderprikkeling.