Urineweginfectie

Wat is een urineweginfectie?

Een urineweginfectie is een bacteriële ontsteking van de urinewegen (blaas, nieren, prostaat).

 

Welke klachten geeft een urineweginfectie?

De klachten zijn: pijn of branderig gevoel bij het plassen, vaker plassen, loze aandrang, bloed bij de urine, pijn in de rug of onderbuik, eventueel koorts, rillingen, algemeen ziek zijn en pijn in de flanken of in het perineum (het gedeelte tussen het geslachtsdeel en de anus). Bij mensen met verhoogde kwetsbaarheid zoals bij mensen op hogere leeftijd, met dementie, zintuigstoornissen of polyfarmacie kan een urineweginfectie een verhoogd risico zijn voor op optreden van de delier: bewustzijnsverandering met desoriëntatie, wanen en hallucinaties, meestal mét maar soms ook zónder onrust. 388


Voor mensen met een verstandelijke beperking is het soms niet mogelijk om de pijnklachten en het ziek zijn kenbaar te maken. Het kan zijn dat de omgeving dan alleen een gedragsverandering of het delirante beeld opmerkt.

 

Hoe vaak komt een urineweginfectie voor in de algemene bevolking?

Een urineweginfectie komt jaarlijks bij 4% van de populatie voor. 389 , 596

 

Hoe vaak komt een urineweginfectie voor bij mensen met een verstandelijke beperking?

Bij een Australisch onderzoek (vragenlijsten) onder 2.540 (verzorgers/ouders van) mensen met een verstandelijke beperking bleek 22% van de respondenten last te hebben van urineweginfecties. 390


Onder 1.196 volwassenen met een verstandelijke beperking zonder spasticiteit werd gevonden dat 16% last had van urineweginfecties. Mensen met een verstandelijke beperking en spasticiteit hebben zelfs een significant hogere kans op urineweginfecties (26%) dan mensen met alleen een verstandelijke beperking. 391


Bij 51 kinderen met een verstandelijke beperking werd een prevalentie van urineweginfecties van 20% gevonden. Dit was niet significant hoger dan de prevalentie van 8% in de controlegroep van 36 kinderen zonder verstandelijke beperking. Wél hadden de kinderen met een verstandelijke beperking significant meer urine incontinentie en problemen met plassen. 392  


Uit een onderzoek onder 255 matig tot zeer ernstig verstandelijk beperkte mensen, opgenomen in een instelling van een Nederlandse zorgorganisatie, bleek dat een kwart een zogenaamde asymptomatische bacterie-urie had. Dat wil zeggen dat zij bacteriën in de urine hadden zonder dat er sprake was van klachten of door begeleiding geobserveerde gedragsverandering. 597

4% Algemene bevolking
16% Mensen met een verstandelijke beperking
26% Mensen met een verstandelijke beperking met spasticiteit

316

316

Eizenga WH, Dautzenberg PLJ, Eekhof JAH, Scholtes ABJ, Van Venrooij MH, Verduijn MM, Wiersma Tj, Burgers JS, Van der Weele GM, e.a. NHG-Standaard Delier(eerste herziening). Huisarts Wet 2014;57(4):184-93

Eizenga WH, Dautzenberg PLJ, Eekhof JAH, Scholtes ABJ, Van Venrooij MH, Verduijn MM, Wiersma Tj, Burgers JS, Van der Weele GM, e.a. NHG-Standaard Delier(eerste herziening). Huisarts Wet 2014;57(4):184-93

317

317

Linden van der MW, Wester GP, de Bakker DH, Schellevis FG. Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk: klachten en aandoeningen in de bevolking en in de huisartspraktijk. Utrecht/Bilthoven: NIVEL/RIVM 2004.

Linden van der MW, Wester GP, de Bakker DH, Schellevis FG. Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk: klachten en aandoeningen in de bevolking en in de huisartspraktijk. Utrecht/Bilthoven: NIVEL/RIVM 2004.

566

566

Van Pinxteren B, Knottnerus BJ, Geerlings SE, Visser HS, Klinkhamer S, Van der Weele GM, Verduijn MM, Opstelten W, Burgers JS, Van Asselt KM.NHG-standaard urineweginfecties (derde herziening). Huisarts Wet 2013;56(6):270-80.

Van Pinxteren B, Knottnerus BJ, Geerlings SE, Visser HS, Klinkhamer S, Van der Weele GM, Verduijn MM, Opstelten W, Burgers JS, Van Asselt KM.NHG-standaard urineweginfecties (derde herziening). Huisarts Wet 2013;56(6):270-80.

318

318

Koritsas S, Iacono T. Secondary conditions in people with developmental disability. Am J Intellect Dev Disabil. 2011 Jan;116(1):36-47

Koritsas S, Iacono T. Secondary conditions in people with developmental disability. Am J Intellect Dev Disabil. 2011 Jan;116(1):36-47

319

319

Henderson CM, Rosasco M, Robinson LM, Meccarello J, Janicki MP, Turk MA, Davidson PW. Functional impairment severity is associated with health status among older persons with intellectual disability and cerebral palsy. J Intellect Disabil Res. 2009 Nov;53(11):887-97.

Henderson CM, Rosasco M, Robinson LM, Meccarello J, Janicki MP, Turk MA, Davidson PW. Functional impairment severity is associated with health status among older persons with intellectual disability and cerebral palsy. J Intellect Disabil Res. 2009 Nov;53(11):887-97.

320

320

Yang PY, Meng NH, Chou EC. Voiding dysfunctions in children with mental retardation. Neurourol Urodyn. 2009 Oct 22.

Yang PY, Meng NH, Chou EC. Voiding dysfunctions in children with mental retardation. Neurourol Urodyn. 2009 Oct 22.

567

567

Kleinveld WB, van der Vegte KE, van de Weerd G, Zalmstra TAL, Schuurman JP. Waarde van urinescreening voor urineweginfecties bij verstandelijk beperkte mensen. Nederlands Tijdschrift voor Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen. 2015;(2):110-2.

Kleinveld WB, van der Vegte KE, van de Weerd G, Zalmstra TAL, Schuurman JP. Waarde van urinescreening voor urineweginfecties bij verstandelijk beperkte mensen. Nederlands Tijdschrift voor Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen. 2015;(2):110-2.