Beroerte

Wat is een beroerte?

Een CVA is een ander woord voor een beroerte. De afkorting staat voor Cerebro Vasculair Accident en staat voor een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen. Bij een beroerte ontstaat een beschadiging in de hersenen. Die kan ontstaan op drie manieren:

1. Bij een herseninfarct sluit een bloedstolsel of vaatvernauwing een bloedvat in de hersenen af. Hierdoor krijgt een deel van de hersenen te weinig zuurstof en sterft het af. Een herseninfarct met verschijnselen die korter dan 24 uur duren, heet een TIA (Transient Ischemic Attack). De plotselinge uitvalsverschijnselen bij een TIA zijn het gevolg van een tijdelijke afsluiting van de bloedsomloop in een deel van de hersenen. Als de bloedtoevoer zich herstelt, verdwijnen de uitvalsverschijnselen weer. Ongeveer 75% van de beroertes berust op een herseninfarct, inclusief de TIA's.
2. Bij een hersenbloeding scheurt een bloedvat met een dunne of starre vaatwand. Hierdoor loopt er bloed in een deel van de hersenen. Ongeveer 15% van de beroertes betreft een gescheurd bloedvat in of rond de hersenen.
3. Bij een subarachnoïdale bloeding vindt de bloeding plaats in de ruimte tussen de hersenvliezen, net onder de schedel. Dit gebeurt bij ongeveer 5% van de beroertes.

Een klein deel van de beroertes (5%) wordt veroorzaakt door zeldzame afwijkingen en wordt geclassificeerd als 'overige beroertes'.

Meestal is de slechte kwaliteit van bloedvaten de oorzaak van een beroerte. Dit kan komen door ouderdom (aderverkalking), roken, suikerziekte, te hoge bloeddruk of een verhoogd cholesterolgehalte.

Welke klachten geeft een beroerte?

Een beroerte geeft plotseling klachten. Deze kunnen zijn: verlammingen in het gezicht (scheve mond bijvoorbeeld), gezichtsvelduitval, verward spreken en denken, slikproblemen, incontinentie, verlammingen aan arm of been, verlies van gezichtsvermogen en tintelingen. Bij een hersenbloeding is er soms ook sprake van ernstige hoofdpijn of sufheid. Vaak voorkomende langetermijngevolgen zijn karakterveranderingen en veranderingen in emoties. ¹⁴¹

Hoe vaak komt een beroerte voor in de algemene bevolking?,

De 1 jaars prevalentie (het percentage mensen dat deze aandoening in één jaar heeft) van een beroerte is ongeveer 1,34%.  ¹⁴⁰

Beroerte staat bij vrouwen op de tweede plaats van meest voorkomende doodsoorzaken en bij mannen op de derde plaats. De prevalentie van beroerte is de afgelopen jaren als gevolg van de veroudering van de bevolking gestegen, terwijl de incidentie stabiel is gebleven. De incidentie bedraagt (zonder TIA’s) momenteel 2 tot 3 per 1000 personen per jaar. De incidentie van beroerte neemt sterk toe met de leeftijd: de incidentie in de leeftijdsgroep 15 tot 64 jaar bedraagt 1 per 1000 personen per jaar, in de leeftijdsgroep ouder dan 65 jaar is dit gestegen naar 10 tot 11 per 1000 per jaar. In circa 80% van de gevallen is sprake van een herseninfarct, in de overige gevallen van een intracerebrale bloeding. ¹⁴¹

Uit de studie van het RIVM blijkt dat de incidentie bij de groep van 50 jaar en ouder 4 per 1000 per jaar is. ¹⁴⁰

Hoe vaak komt een beroerte voor bij mensen met een verstandelijke beperking?

In het Europese POMONA onderzoek (vragenlijsten) onder een gelegenheidssteekproef van 1.269 volwassenen met een verstandelijke beperking werd een prevalentie voor een beroerte gevonden van 1,5%. ¹⁴²

Uit de Nederlandse GOUD-studie blijkt uit een drie-jaars follow-up studie dat de incidentie van beroerte bij mensen met een verstandelijke beperking van 50 jaar en ouder 4 per 1000 per jaar is. Dit is dus precies vergelijkbaar met mensen uit de algemene bevolking. ⁴⁹⁰

Deze bevinding komt overeen met een eerdere Nederlandse dossierstudie. ⁴⁹¹

Er zijn aanwijzingen dat een beroerte vaker voorkomt bij mensen met het williamssyndroom. ^{143   492}