Oorproppen
Wat zijn oorproppen?
Een oorprop is een ophoping van oorsmeer (cerumen) in de gehoorgang zodat deze bijna of helemaal wordt afgesloten. Oorsmeer is een normaal uitscheidingsproduct van de uitwendige gehoorgang. De functie van oorsmeer is het schoonmaken van de gehoorgang, door onder andere dode huidcellen op te ruimen.
Daarnaast is oorsmeer waterafstotend en houdt het de gehoorgang gesmeerd en soepel. Oorsmeer zou beschermen tegen infecties. 206
Welke klachten geven oorproppen?
Overmatig oorsmeer kan gepaard gaan met een aantal klachten zoals jeuk, pijn, oorsuizen, duizeligheid en een vol gevoel in het oor.
Te veel oorsmeer verhoogt de kans op bacteriële infecties. Daarnaast geeft overmatig oorsmeer gehoorverlies en als gevolg van langer durend gehoorverlies onder andere sociaal terugtrekken (zie verder bij 'welke klachten geven slechthorendheid en doofheid?').
Voor mensen met een verstandelijke beperking is het soms niet mogelijk om deze klachten kenbaar te maken. Het kan zijn dat de omgeving dan alleen een gedragsverandering opmerkt.
Hoe vaak komen oorproppen voor in de algemene bevolking?
Oorproppen komen voor bij ongeveer 2% tot 4% van de algemene populatie. 207 , 208 , 209
Hoe vaak komen oorproppen voor bij mensen met een verstandelijke beperking?
In een grotere studie onder 378 volwassenen woonachtig in 4 zorginstellingen in Nederland werd bij 43,1% in een of beide oren overmatig oorsmeer (oorproppen) geconstateerd. 210 De kans op oorproppen was groter bij toename van de leeftijd (49% bij mensen > 60 jaar), bij toename van de ernst van de verstandelijke beperking (50% bij mensen met een zeer ernstige verstandelijk beperking), en bij mensen met het downsyndroom (67%).
Ook in een studie onder 344 mensen met een visuele en verstandelijke beperking kwam overmatig oorsmeer voor bij 43%. 211 Mensen met het downsyndroom hebben smalle gehoorgangen waardoor het oorsmeer in de gehoorgang stagneert en niet naar buiten komt. Daarnaast heeft deze groep regelmatig last van eczeem in de gehoorgang waardoor een ophoping van vele dode huidcellen ontstaat en het zelfreinigingmechanisme van de gehoorgang wordt belemmerd.
Het dragen van een hoortoestel met een oorstukje in de gehoorgang verhoogt het risico op oorproppen omdat de natuurlijke afvoer van het oorsmeer naar buiten wordt gehinderd. Ook wordt door het oorstukje de oorsmeer- en talgklierproductie gestimuleerd. 212
134
134Lum CL, Jeyanthi S, Prepageran N, Vadivelu J, Raman R. Antibacterial and antifungal properties of human cerumen. J Laryngol Otol. 2009 Apr;123(4):375-8.
Lum CL, Jeyanthi S, Prepageran N, Vadivelu J, Raman R. Antibacterial and antifungal properties of human cerumen. J Laryngol Otol. 2009 Apr;123(4):375-8.
135
135Eekhof JA, de Bock GH, Le Cessie S, Springer MP. A quasi-randomised controlled trial of water as a quick softening agent of persistent earwax in general practice. Br J Gen Pract. 2001;51(469):635-7.
Eekhof JA, de Bock GH, Le Cessie S, Springer MP. A quasi-randomised controlled trial of water as a quick softening agent of persistent earwax in general practice. Br J Gen Pract. 2001;51(469):635-7.
136
136Karlsmose B, Lauritzen T, Engberg M, Parving A. A randomised controlled trial of screening for adult hearing loss during preventive health checks. Br J Gen Pract. 2001;51(466):351-5.
Karlsmose B, Lauritzen T, Engberg M, Parving A. A randomised controlled trial of screening for adult hearing loss during preventive health checks. Br J Gen Pract. 2001;51(466):351-5.
137
137Linden van der MW, Wester GP, de Bakker DH, Schellevis FG. Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk: klachten en aandoeningen in de bevolking en in de huisartspraktijk. Utrecht/Bilthoven: NIVEL/RIVM 2004
Linden van der MW, Wester GP, de Bakker DH, Schellevis FG. Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk: klachten en aandoeningen in de bevolking en in de huisartspraktijk. Utrecht/Bilthoven: NIVEL/RIVM 2004
138
138Neuvel SA, den Houdijker-Schakel AN, Sietsma ABBM, Swinkels JAM. PROP: PRevalentie OorProp, de prevalentie van overmatig cerumen bij volwassenen met een verstandelijke beperking. Leeronderzoek AVG-opleiding ErasmusMC 2009.
Neuvel SA, den Houdijker-Schakel AN, Sietsma ABBM, Swinkels JAM. PROP: PRevalentie OorProp, de prevalentie van overmatig cerumen bij volwassenen met een verstandelijke beperking. Leeronderzoek AVG-opleiding ErasmusMC 2009.
139
139Kingma-Thijssen J. Gehoorverlies bij mensen met een visuele- en verstandelijke beperking. Logopedie en Foniatrie 2005(9) 272-8
Kingma-Thijssen J. Gehoorverlies bij mensen met een visuele- en verstandelijke beperking. Logopedie en Foniatrie 2005(9) 272-8
140
140Roland PS, Smith TL, Schwartz SR, Rosenfeld RM, Ballachanda B, Earll JM, et al. Clinical practice guideline: Cerumen impaction. Otolaryngol Head Neck Surg. 2008;139:S1-21.
Roland PS, Smith TL, Schwartz SR, Rosenfeld RM, Ballachanda B, Earll JM, et al. Clinical practice guideline: Cerumen impaction. Otolaryngol Head Neck Surg. 2008;139:S1-21.