Spataderen

Wat zijn spataderen?

Aderen zijn de bloedvaten die zorgen voor de terugstroom van het bloed naar het hart. Spataderen zijn verwijde aderen en komen meestal aan de benen voor. Er wordt van spataderen gesproken wanneer aan de benen duidelijk zichtbare blauwe en verdikte, meestal kronkelig verlopende aderen door de huid schijnen.

Welke klachten geven spataderen?

Spataderen geven bij de meeste mensen geen klachten. Soms krijgen mensen met spataderen last van jeuk, een zwaar, vermoeid gevoel in de benen of pijn in de benen.

Door de spataderen kunnen huidafwijkingen ontstaan. Als de terugstroom van bloed vanuit de benen naar het hart steeds minder wordt, kunnen de benen vocht gaan vasthouden. Vooral na lang zitten of staan kunnen de onderbenen dan wat gezwollen zijn. Door de zwelling en stuwing kunnen huidafwijkingen aan de onderbenen optreden: roodheid, schilferigheid (eczeem) of verkleuring. Soms kan er in het onderbeen op den duur een wond ontstaan die slecht geneest ('open been'). Soms kan de spatader gaan ontsteken, er ontstaat dan een rode, gezwollen, pijnlijke, harde streng op de plek van de spatader.

Voor mensen met een verstandelijke beperking is het soms niet mogelijk om aan spataderen gerelateerde klachten kenbaar te maken. Het kan zijn dat de omgeving dan alleen een gedragsverandering opmerkt.

Hoe vaak komen spataderen voor in de algemene bevolking?

De prevalentie van spataderen varieert afhankelijk van de gehanteerde definitie. Bij een ruime definitie zou meer dan de helft van alle volwassenen in de westerse wereld enigerlei vorm van spataderen hebben. Slechts een klein deel van de mensen met spataderen bezoekt daarvoor de huisarts. ²⁴³

De Continue Morbiditeit Registratie vermeldt voor spataderen een prevalentie van 10% bij vrouwen en 2% bij mannen. De prevalentie van spataderen loopt op van 0,3% voor 15 tot 24-jarigen tot 29,6% voor 75-plussers. ²⁴⁴

Hoe vaak komen spataderen voor bij mensen met een verstandelijke beperking?

Dit is onbekend.