Galblaasaandoening
Wat zijn galblaasaandoeningen?
De galblaas functioneert als opslagplaats voor gal, een spijsverteringsvloeistof die in de lever wordt gemaakt. In de galblaas kunnen zich steentjes vormen (galstenen of cholelithiasis). Galblaasontsteking kan ontstaan als een galsteentje de galblaasuitgang afsluit (acute cholecystitis) of wanneer er een langdurige ontsteking is (chronische cholecystitis).
Welke klachten geeft een galblaasaandoening?
In de meeste gevallen kunnen galstenen gewoon in de galblaas blijven zitten zonder dat iemand er last van heeft. Als het kleine steentjes zijn, kunnen ze ook vanzelf door de afvoergang in de darm worden afgevoerd. Soms geven ze wel klachten: koliekpijn (plotseling opkomende heftige pijn in de rechterbovenbuik, waarbij mensen de drang hebben om te bewegen), misselijkheid en braken.
Als er sprake is van een galblaasontsteking, dan is er ook koorts en algeheel ziek zijn.
Voor mensen met een verstandelijke beperking is het soms niet mogelijk om pijn en misselijkheid kenbaar te maken. Het kan zijn dat de omgeving dan alleen een gedragsverandering opmerkt.
Hoe vaak komt een galblaasaandoening voor in de algemene bevolking?
De prevalentie van asymptomatische galstenen (bij mensen van 20 tot 69 jaar) is 13%. De man : vrouw ratio is hierbij 1:2 en de prevalentie stijgt met de leeftijd. 311 Slechts een klein deel van deze galstenen (20%) veroorzaakt klachten. Bij 50 procent van de patiënten met galstenen die klachten veroorzaken zullen de galstenen op den duur (soms levensbedreigende) complicaties veroorzaken. Dit is de reden waarom altijd wordt aangeraden patiënten met galstenen en buikklachten te behandelen. 562
Hoe vaak komt een galblaasaandoening voor bij mensen met een verstandelijke beperking?
Er zijn geen cijfers bekend van galblaasaandoeningen bij mensen met een verstandelijke beperking.
Wel is bekend dat mensen met het downsyndroom op de kinderleeftijd vaker (asymptomatische) galstenen hebben dan kinderen uit de algemene populatie en op volwassen leeftijd hebben zij vaker symptomatische galblaasaandoeningen. 312
Ook bij het rettsyndroom komen galstenen relatief vaak voor en zou dit bij klachten van (buik-)pijn overwogen moeten worden. 563
239
239Van Laarhoven CJHM (red). Richtlijn galsteenziekten. Nederlandse Vereniging voor Heelkunde. 2016
Van Laarhoven CJHM (red). Richtlijn galsteenziekten. Nederlandse Vereniging voor Heelkunde. 2016
532
532Berger M en J van der Velden. Buikpijn en galstenen. Huisarts en wetenschap. April 2009
Berger M en J van der Velden. Buikpijn en galstenen. Huisarts en wetenschap. April 2009
240
240Tyler CV Jr, Zyzanski SJ, Runser L. Increased risk of symptomatic gallbladder disease in adults with Down syndrome. Am J Med Genet A. 2004 Nov 1;130A(4):351-3.
Tyler CV Jr, Zyzanski SJ, Runser L. Increased risk of symptomatic gallbladder disease in adults with Down syndrome. Am J Med Genet A. 2004 Nov 1;130A(4):351-3.
533
533Freilinger M, Böhm M, Lanator I, Vergesslich-Rothschild K, Huber WD, Anderson A, Wong K, Baikie G, Ravikumara M, Downs J, Leonard H. Prevalence, clinical investigation, and management of gallbladder disease in Rett syndrome. Dev Med Child Neurol. 2014 Aug;56(8):756-62
Freilinger M, Böhm M, Lanator I, Vergesslich-Rothschild K, Huber WD, Anderson A, Wong K, Baikie G, Ravikumara M, Downs J, Leonard H. Prevalence, clinical investigation, and management of gallbladder disease in Rett syndrome. Dev Med Child Neurol. 2014 Aug;56(8):756-62